Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải carbon (ETS) là một hệ thống cho phép các doanh nghiệp được linh hoạt lựa chọn các biện pháp hiệu quả nhất về mặt chi phí để đạt được các mục tiêu đã xác định về carbon và môi trường, kinh tế và/hoặc xã hội. Một ETS được thiết kế tốt thường bao gồm một số thành phần như:

(a) Giới hạn (hoặc mức trần) phát thải dựa trên cơ sở khoa học trên toàn hệ thống;
(b) Các giới hạn phát thải cụ thể cho từng doanh nghiệp có thể thực thi được; và
(c) Yếu tố thị trường, theo đó doanh nghiệp có cơ hội đáp ứng các giới hạn thông qua các biện pháp tại chỗ cũng như bằng cách cung cấp tài chính cho các doanh nghiệp khác để thực hiện những giảm phát thải cần thiết.

So với các chiến lược giảm carbon khác (bao gồm cả kiểm soát và quản lý và thuế carbon), một ETS được thiết kế tốt và quản lý hiệu quả có thể giúp đạt được các mục tiêu theo lịch trình nhanh hơn, với chi phí thấp hơn, đem lại lợi ích lớn hơn và với sự chắc chắn được cải thiện.

Trong ETS, cơ quan quản lý xác định một mức trần (giới hạn) phát thải khí nhà kính (KNK) có thể được phát thải trong các ngành kinh tế được xác định rõ ràng (phạm vi và phạm vi áp dụng). Quyền hoặc hạn ngạch phát thải được cấp hoặc bán (phân bổ) cho các đơn vị được bao gồm trong ETS. Đến cuối một khoảng thời gian xác định, mỗi đơn vị thuộc phạm vi điều chỉnh phải nộp một số hạn ngạch phát thải tương ứng với lượng phát thải của họ trong khoảng thời gian đó. Các cơ sở có phát thải ít hơn số lượng hạn ngạch họ giữ có thể bán bất kỳ khoản thặng dư nào cho những người tham gia khác trong chương trình. Do đó, các đơn vị có chi phí giảm thải thấp sẽ có động lực giảm phát thải, trong khi các đơn vị phải đối mặt với chi phí cao hơn có thể chọn tuân thủ bằng cách mua hạn ngạch từ thị trường.

Giao dịch phát thải mang lại sự chắc chắn hơn về mặt môi trường trong việc kiểm soát lượng phát thải tổng thể so với thuế phát thải, vốn xác định giá phát thải cố định mà không hạn chế lượng KHK phát thải trong một khoảng thời gian nhất định. Trong cả hai trường hợp, các quy định về tuân thủ và thực thi (MRV & thực thi) đảm bảo rằng những người gây ô nhiễm phải trả chi phí môi trường cho hành động của họ. Việc cho phép xác định thời gian và địa điểm cần giảm lượng phát thải khiến ETS trở thành một công cụ chính sách linh hoạt và tiết kiệm chi phí. Khung thể chế và pháp lý hiện có sẽ cho phép các lực lượng thị trường cơ bản phát hiện giá mà không có gian lận và thao túng (giám sát thị trường).

Kể từ khi ETS lần đầu được áp dụng cho KNK ở Liên minh Châu Âu vào năm 2005, nhiều hệ thống khác đã xuất hiện ở Bắc Mỹ, Châu Á và khu vực Thái Bình Dương ở cấp khu vực, quốc gia và địa phương. Một số vùng lãnh thổ khác hiện đang xem xét việc triển khai ETS trong nước của mình, bao gồm cả Việt Nam, trong khi một số ETS được thành lập đã thực hiện các bước cải tiến và trong một số trường hợp, kết nối các hệ thống đó với nhau.

Thông tin chi tiết hơn về ETS có thể được tìm thấy trong 'Thực tiễn thương mại phát thải: Sổ tay về thiết kế và thực hiện' của PMR & ICAP.

Nguồn: https://icapcarbonaction.com/en/about-emissions-trading-systems